• Utrecht groeit spectaculair en dwingt ons de beschikbare ruimte op een eerlijke, duurzame en gezonde manier te ontwikkelen, samen met andere partijen.
• We vernieuwen in 2019 de Ruimtelijke Strategie. Daarbij houden we vast aan de inhoudelijke koers van de RSU, maar verlengen de scope van de visie (tot 2040 in plaats van 2030) en versterken de relatie tussen stedelijke en regionale ontwikkelingen.
• We vertalen de visie naar concrete afspraken met relevante partners in stadsakkoorden.
• We geven prioriteit aan stedelijke opgaven, de energietransitie, de mobiliteitssprong en de kwaliteit van de openbare ruimte.
• De groei van de stad werken we uit door verdichting en inbreiding in de prioritaire gebieden het Stationsgebied, de Merwedekanaalzone, het Utrecht Science Park en Leidsche Rijn.
• We werken verder aan de versterking van Overvecht door een verbreding van de versnellingsaanpak in Overvecht naar een integrale programmatische aanpak. Zo gaan we maatregelen in het fysieke domein combineren met  maatschappelijke opgaven. Dit gaat leiden tot meer menging  in de wijk, betere voorzieningen en meer verbinding tussen de bewoners in de wijk. Wij gaan intensief samenwerken met bestaande en nieuwe partners in de wijk, om zichtbare verbeteringen  te realiseren.
• Samen met het Rijk en de provincie Utrecht werken we aan de oplossingsrichtingen van de economische-, kennis-, en gebiedsontwikkeling van Utrecht via Uned. Op de bestuurlijke overleggen rond het MIRT worden vervolgstappen gezet.
• In internationaal perspectief maakt Utrecht deel uit van Holland Metropole. Binnen dit samenwerkingsverband wordt de randstad (bijvoorbeeld op de internationale vastgoedbeurs Expo Real) geprofileerd als super-connected global region.
• We werken binnen ons Regio samen in U10-verband, zo laten wij ons zien op de nationale vastgoedbeurs ProVaDa. We scherpen de positionering van Utrecht op regionaal, provinciaal en (inter)nationaal niveau aan. 
• Voor het klankborden en uitwisselen van kennis en informatie over de ruimtelijke doelstellingen is afgelopen jaar het Development Network Utrecht (DNU) opgericht. Het DNU bestaat uit stakeholders in de stad die investeren in de stad zoals bouwers, ontwikkelaars en beleggers . Binnen het DNU worden de relevante ruimtelijke thema’s voor de stad besproken.  

Omgevingswet
De Omgevingswet treedt op 1 januari 2021 in werking. De invoering van de Omgevingswet is een omvangrijke operatie en verloopt in Utrecht via drie sporen:

1. wettelijke kerninstrumenten en processen tijdig opleveren
2. aansluiten op bestaande processen om dubbel werk te voorkomen
3. innoveren met aanjaagprojecten om alvast met nieuwe werkwijzen, digitale technieken en regelgeving lopende projecten te versterken.
   

In spoor 1 en 2 zijn de noodzakelijke activiteiten opgenomen. Deze moeten worden uitgevoerd om in 2021 klaar te zijn om te werken volgens de vereisten van de Omgevingswet. Dit houdt in dat we de kerninstrumenten uit de wet hebben ingevoerd, er mee kunnen (samen)werken en zijn aangesloten op het digitale stelsel Omgevingswet. De innovatieve aanjaagprojecten uit spoor 3 zijn bedoeld als katalysator voor de implementatie van de wet.

Kwaliteit openbare ruimte 
In 2019 wordt verder gewerkt aan het versterken van de kwaliteit van de openbare ruimte door invulling te geven aan enerzijds de thema’s bewegen, sporten en spelen en anderzijds ontmoeten en verblijven uit de Ruimtelijke Strategie Utrecht. De thema’s vullen we in nauwe samenwerking met Maatschappelijke Ontwikkeling en Volksgezondheid in. Deze thema’s worden in de verschillende omgevingsvisies en (her)inrichtingsprojecten opgenomen. 
Daarnaast werken we de Kadernota Kwaliteit Openbare ruimte verder uit in ontwerpprincipes voor de openbare ruimte. Dit doen we voor de drie kwaliteitsniveaus; Domstad, Domstad bijzonder en Utrechtse Allure. Belangrijk onderdeel van de uitwerking is aandacht voor de thema’s gezonde leefomgeving, groen, toegankelijkheid, klimaatadaptatie en circulair. Hiermee voeren we regie we op hoe (her)inrichtingsprojecten bijdragen aan de kwaliteit van de openbare ruimte in de stad

Actualisering bestemmingsplannen
In 2016 is de gemeente Utrecht aangewezen als experimenteergemeente op grond van de Crisis- en herstelwet. Dit betekent dat wij, tot op zekere hoogte, mogen anticiperen op en experimenteren met de Omgevingswet die op 1 januari 2021 in werking treedt. In 2018 is de actualiseringsplicht voor bestemmingsplannen al vervallen. Het gevolg is dat de actualisering flexibel kan worden opgepakt zonder risico op legesderving. In 2018/2019 worden de beheersverordeningen in de stad beleidsneutraal omgezet in bestemmingsplannen, zodat wij op een eenvoudige wijze stapsgewijs een omgevingsplan voor de hele stad kunnen maken. Bij deze actualisering wordt het principe van flexibel bestemmen toegepast: ontwikkelingsruimte en te beschermen waarden die samen met alle stakeholders in de omgevingsvisie zijn benoemd, worden uitgewerkt in de regels in het bestemmingsplan. Daarnaast wordt gestreefd naar minder regels die bovendien uniform toegepast kunnen worden. Met deze werkwijze sorteert de gemeente voor op de komst van de Omgevingswet.

Ontwikkelbestemmingsplannen
Ruimtelijke ontwikkelingsprojecten worden geïnitieerd door de gemeente zelf, maar vooral door ontwikkelaars, woningbouwcorporaties en particuliere investeerders. De meeste van dergelijke projecten passen niet binnen de geldende bestemmingsplannen en daarvoor is dan ook meestal een nieuw bestemmingsplan noodzakelijk. Voordat een bestemmingsplan wordt opgestart, wordt een voortraject doorlopen conform het Utrechts Plan Proces.
De kosten voor deze ontwikkelbestemmingsplannen worden betaald door de initiatiefnemers (via leges). Nu de financiële crisis voorbij is zien wij, net als in 2018, een groei in ontwikkelingsprojecten die een bestemmingsplan nodig hebben. In 2019 geven wij prioriteit aan de bestemmingsplannen in de prioriteitsgebieden.