Geplande maatregelen voor vervanging en verbetering riolering
Bij het vervangen en verbeteren van riolering proberen we deze zo aan te passen dat we daarmee het risico op wateroverlast verminderen. In 2019 ligt de prioriteit op de aanleg van het nieuwe hemelwaterriool in Lombok (J.P. Coenstraat en omgeving) en in de Zeeheldenbuurt. De doelstelling is om de werkzaamheden in Lombok in 2019 af te ronden en in 2019 te starten met de aanleg van het hemelwaterriool in de Zeeheldenbuurt. Naar verwachting zijn deze werkzaamheden in de Zeeheldenbuurt in 2021 gereed. Gelijktijdig werken perceeleigenaren van de souterrainwoningen aan de verbetering van hun perceelriolering om de wateroverlast op te lossen.

We gaan door met het vervangen en/of relinen van riolering in de wijk Nijevelt in De Meern. In 2019 wordt rioolvervanging uitgevoerd in de Marellaan (gedeeltelijk), Ten Veldestraat (gedeeltelijk), van Montfoortstraat (gedeeltelijk) en Zuiderplantsoen. Om de bestaande grondwateroverlast te verminderen, wordt er gelijktijdig drainage aangelegd.
Daarnaast vervangen/relinen we de riolering in (delen van) de Lessinglaan, Hogelanden W.Z./Anton Geesinkstraat, Omloop, Adriaan van Bergenstraat, Oudenoord, Bellamystraat, Weerdsingel O.Z., Wagenstraat, Oudwijkerdwarsstraat en Jutfaseweg. Waar nodig nemen we dan gelijktijdig maatregelen om de ontwatering te verbeteren.
We renoveren de rioolgemalen aan de Kanaalweg en Cambridgelaan en diverse kleine rioolgemalen. Tevens gaan we door met het herstellen van de funderingen van de riolering in de grachten als onderdeel van het project herstel wal- en kluismuren.

Geplande maatregelen om lozingen vanuit de riolering op oppervlaktewater terug te dringen
Met de realisatie van een bergbezinkbassin ter hoogte van de Rijnkade/Willemsplantsoen in 2018 zijn alle geplande maatregelen voor het terugbrengen van de lozingen uit de riolering op oppervlaktewater afgerond. Hiermee zijn conform de in 2007 gemaakte afspraken met de waterschappen en Rijkswaterstaat de lozingen vanuit de riolering met 50% gereduceerd ten opzichte van het planjaar 2004.

Zoals in het Plan Gemeentelijke Watertaken Utrecht 2016-2019 is aangegeven, nemen we alleen nog maatregelen bij lozingen uit riolering als die leiden tot zichtbare verbeteringen van het watersysteem of een aantoonbare vermindering van risico’s voor de volksgezondheid of voor planten en dieren. Vooralsnog zijn geen verdere investeringen voorzien.

Geplande maatregelen om het risico op wateroverlast bij extreme neerslag terug te dringen
In het Plan Gemeentelijke Watertaken is aangegeven dat wateroverlast verminderen van groot belang is. Soms is het noodzakelijk om hiervoor de bestaande riolering te vergroten of een extra hemelwaterriool aan te leggen, zoals in Lombok en de Zeeheldenbuurt. Maar vaak is het effectiever en goedkoper om de openbare ruimte robuuster in te richten. Dit kan door het vervangen van verharding door groen of oppervlaktewater of door de verharding en wegfunderingen zo te maken dat regenwater beter kan infiltreren in de bodem. Evenals voorgaande jaren streven we ernaar om op deze wijze in 2019 minimaal vier hectare verharding af te koppelen of te vervangen door groen. Uitgangspunt is hierbij dat we dit doen door werk met werk te maken, aangezien de kosten voor het afkoppelen en/of vergroenen een factor 3 tot 4 hoger worden als we projecten waarbij afgekoppeld/vergroend wordt volledig uit het afkoppelprogramma moeten financieren. In dat geval kan met het beschikbare budget van 1 miljoen euro een veel lagere ambitie worden gerealiseerd.

Zoals in 2017 besloten, ligt de focus voor het afkoppelen/ontharden op Kanaleneiland en Overvecht, omdat hier enerzijds de mogelijkheid ligt om werk met werk te maken en anderzijds omdat de bodemopbouw in deze wijken zodanig is dat regenwater eenvoudig geïnfiltreerd kan worden. Daarnaast ligt er in deze wijken vanuit het mobiliteitsbeleid de wens om straten anders in te richten en te versmallen (van 50 km per uur naar 30 km per uur) en is de mogelijkheid aan te haken op de renovatieprogramma’s van de woningbouwcorporaties.

Door samen op te trekken met de renovatie door woningbouwcorporaties en de financiële middelen uit de programma’s voor stedelijke vernieuwing, groot onderhoud en afkoppelen/ontharden te combineren, wordt het mogelijk buurten in Kanaleneiland en Overvecht van gevel tot gevel op te knappen. In 2019 concentreren we ons op Kanaleneiland Noord-Noord (Rooseveltlaan Attleeplantsoen), het parkeerterrein van winkelcentrum Overvecht en de Taagdreef en omgeving. In verband met de toenemende waterproblematiek en de urgentie van afkoppelen verhogen we het beschikbare budget voor afkoppelen in 2019 met 0,1 miljoen euro. Deze verhoging wordt vanzelfsprekend bekostigd uit de rioolheffing. Door de actualisatie van de kosten en de verwachte groei van de stad kunnen we desondanks de rioolheffing stabiliseren.

In de zomer van 2018 is de regionale stresstest over de klimaatbestendigheid van de regio afgerond.Over de resultaten wordt u voor het einde van 2018 geïnformeerd Op basis van deze resultaten vindt onder andere vervolgonderzoek plaats naar de waterrobuustheid van de openbare ruimte in relatie tot het functioneren van de riolering. De resultaten van dit vervolgonderzoek zullen in 2019 beschikbaar komen. Deze resultaten vormen de basis voor het bepalen van de verdere maatregelen om het risico op wateroverlast bij extreme neerslag terug te dringen.

Omdat 60% van het gemeentelijk oppervlak niet in eigendom is van de gemeente zelf, gaan we ook in 2019 door met de campagne Waterproof030 en Operatie Steenbreek om alle andere eigenaren in Utrecht te stimuleren maatregelen te nemen om verharding terug te dringen en hun eigendom waterrobuust in te richten.

Plan gemeentelijke taken Utrecht
In 2019 stellen we een nieuw integraal Plan gemeentelijke watertaken Utrecht op voor de periode 2020-2023. Ons streven naar een klimaatbestendige openbare ruimte zal daar een belangrijke plaats in krijgen.

Verbeteren waterhuishouding en waterkwaliteit
Naast het voorkomen van wateroverlast werkt de gemeente samen met de waterschappen aan de realisatie van veilig, gezond en aantrekkelijk oppervlaktewater waarbij het goed wonen, werken en recreëren is. Een belangrijke maatregel is het vervangen en vergroten van duikers (ondergrondse buisverbindingen), zodat de doorstroming in het water verbetert. Waar mogelijk proberen we samen met het waterschap gelijktijdig de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren door duikers te vervangen door bruggetjes.

In 2019 gaan we verder met het verbeteren van de waterhuishouding in het Niftarlakeplantsoen in Zuilen. Ook gaan we verder met het verbeteren van de waterafvoer en doorstroming aan de zuidzijde van de woonwijk Leidsche Rijn in het Mauritspark en het Kloosterpark bij De Meern en bij de Oudenrijnsingel in De Meern. Verder vervangen we duikers langs de Groenedijk in Leidsche Rijn en op de Hindersteinlaan in Vleuten.
Bij de Kantonnaleweg in Lageweide verbreden en vergroenen we de watergang om toekomstige wateroverlast te voorkomen en de doorstroming te verbeteren. Bij het Zwartewoud in Lunetten maken we gebruik van de essentaksterfte om op de door het rooien van essen open gevallen plaats een nevengeul te realiseren van de Oudwulverbroeksewetering, waarmee de doorstroming wordt verbeterd en de kroosproblematiek wordt verminderd.
Tot slot maken we gebruik van de opgave van Rijkswaterstaat voor de verbreding van de ring Utrecht om de toename van verharding en daardoor versnelde afvoer van regenwater te compenseren door het realiseren van extra waterberging. In overleg met Rijkswaterstaat en waterschap De Stichtse Rijnlanden vullen we de extra waterberging in door verbeteringen in de waterhuishouding door te voeren in park de Koppel in Lunetten en op landgoed Amelisweerd (aanleg nevengeul, verbreden natuurvriendelijke oevers en aanleg moerasbos).