In 2019 gaan we onverminderd door met het tegengaan van discriminatie en eenzaamheid. Wij geven verdere invulling aan de Anti-discriminatie agenda. We gaan door met het vergroten van de taalvaardigheid en de digitale vaardigheid van Utrechters. We vergroten de toegankelijkheid van voorzieningen en dienstverlening voor inwoners die moeite hebben met de taal of de digitale toepassingen. Wij financieren taal- en computercursussen en subsidiëren partijen die vrijwillige taal- en computerdocenten werven, trainen en begeleiden.

Onze Utrechtse Regenboogagenda gaan we in een andere vorm voortzetten. Met de LHBT-commissie (Lesbisch, Homoseksueel, Biseksueel, Transgender) maken we een nieuw actieplan voor de periode na 2018. In G4-verband werken we aan een online opleidingsprogramma Transgenders voor de publieksdienstverlening en de hulpverlening. We gaan door met de ondersteuning van een ‘veilige haven’ voor bi-culturele LHBT-ers en de gesprekken met de achterban over taboeonderwerpen.

We gaan met alle betrokken partijen in de stad, bewoners met en zonder beperking, maatschappelijke organisaties, bedrijven aan de slag met het plan van aanpak om het VN-verdrag voor mensen met een handicap na te leven. In dit plan is uitgewerkt op welke wijze het flexibel budget wordt ingezet om (acute) praktische knelpunten in de fysieke en sociale toegankelijkheid van gelegenheden op te lossen. Dit budget is in deze begroting opgenomen bij het programma Openbare ruimte en groen. We betrekken het SOLGU (Stichting Overleg Lichamelijk Gehandicapten) bij het opstellen van het plan, zoals we dat ook doen bij het verbeteren van de toegankelijkheid en de bewegwijzering van looproutes.
Eind 2018 zijn de resultaten bekend van de quick scan die de Solgu in opdracht van de gemeente uitvoert naar de toegankelijkheid van de openbare ruimte in de gehele stad. De indicator met betrekking tot de site www.toegankelijkutrecht.nl (P1.5) wordt niet meer gebruikt. In plaats daarvan wordt de site Wheelmap.org gebruikt. De Solgu heeft subsidie gekregen om informatie te verzamelen over de rolstoeltoegankelijkheid van de gebouwen en de site te vullen. Hiermee kunnen wij invulling geven aan de motie ‘Maak vaart met toegankelijkheid, gemeente geeft het goede voorbeeld’(M2018/94).

We investeren ook extra in het bevorderen van de taalvaardigheid en de digitale vaardigheid van Utrechters. We vergroten de toegankelijkheid van voorzieningen en dienstverlening voor inwoners die moeite hebben met de taal of de digitale middelen. Wij financieren taal- en computercursussen en subsidiëren partijen die vrijwillige taal- en computerdocenten werven, trainen en begeleiden. We bezien, samen met de partners, de mogelijkheden van uitbreiding van het aantal Taalhuizen in de wijken, waaronder Leidsche Rijn en Vleuten/De Meern.

Wij werken aan het tegengaan van eenzaamheid en sociaal isolement op basis van het eind 2018 gepresenteerde plan van aanpak. Sociale eenzaamheid pakken we buurtgericht aan en we sluiten we buurtpacts met belangrijke partners in de buurt: (zorg)professionals, bewonersinitiatieven, ondernemers en sleutelfiguren. We werken in buurten samen aan praktische oplossingen waarvan we weten dat ze bijdragen aan het verminderen van sociale eenzaamheid: het gaat daarbij om mobiliteit, informatievoorziening en ontmoetingsmogelijkheden.  Het terugdringen van emotionele eenzaamheid vraagt een meer persoonlijke aanpak daarbij zijn signaleren en taboes doorbreken van belang. De buurtteams hebben hier een belangrijke rol in en worden hier op getraind. Ook bij deskundigheidsbevordering van vrijwilligers is het signaleren en bespreekbaar maken van eenzaamheid een belangrijk thema. We sluiten aan bij wat er gebeurt in de stad, ondersteunen initiatieven die bijdragen aan gemeenschapskracht en betekenisvolle verbinding voor (kwetsbare) mensen in de stad.

We faciliteren en ondersteunen bewonersinitiatieven zowel bij het opstarten als de verduurzaming. Die ondersteuning bestaat naast de inzet van sociaal makelaars ook uit specifieke ondersteuning op het gebied van onder andere crowdfunding, ondernemerschap, kennisdeling en impact meting. Het inzichtelijk maken van de maatschappelijke waarde is naast een sturingselement voor de initiatiefnemers zelf, ook een belangrijk element in de afweging hen structureel te financieren. In sommige gevallen omdat ze publieke taken overnemen (Bewonersbod). Een belangrijke groep hier binnen zijn de zelfbeheerinitiatieven op het gebied van buurtcentra en speeltuinen.

We ondersteunen de Vrijwilligerscentrale om in nauwe samenwerking met andere (maatschappelijke) organisaties een wervingsplan voor Utrechtse vrijwilligers op te stellen. Dit sluit aan op het initiatief in het Taalakkoord en zo willen we de bijdrage die veel Utrechters voor elkaar leveren stimuleren. Daarnaast helpen we met starten van een vrijwilligersacademie. Deze academie kan een belangrijke rol vervullen bij het ontwikkelen en bundelen van trainings- en cursusaanbod, het ontwikkelen van netwerken (op thema) en het organiseren van intervisie.

We gaan de subsidieperiode 2019-2024 verder met stichting Dock voor het sociaal makelaarschap. Wij zien er op toe dat de transitie zorgvuldig verloopt om continuïteit in de uitvoering, voortbouwen op kennis en ervaring en behoud van netwerken te garanderen. Samen met Dock ontwikkelen we het sociaal makelaarschap door. Het accent ligt daarbij op de sociale samenhang en inclusiviteit in wijken en buurten zodat mensen prettig kunnen samenleven, onder andere door verbinding met de aanpak om radicalisering en polarisatie tegen te gaan (Utrecht zijn we Samen). Daarnaast is er extra aandacht voor kwetsbare bewoners dat ook zij mee kunnen doen aan het ‘gewone leven’. We versterken de samenwerking tussen sociaal makelaars, buurtteams, huisartsen, jongerenwerkers, bewonersorganisaties en -initiatieven en sleutelfiguren in de wijk via buurtpacten. We maken met Dock afspraken over het vergroten van de bekendheid en zichtbaarheid van de sociaal makelaars.

Vanuit het streven om meer aandacht te krijgen voor het activeren van mensen die ondersteuning nodig hebben zetten wij in op een goede samenwerking tussen de sociaal makelaar en aanbieders van sociale prestatie.
Wij richten ons op de uitstroom vanuit de maatschappelijke opvang en beschermd wonen met aansluiting op de sociale basis met als doel activering en netwerkvorming.
Voor mensen met geen of geringe ontwikkelpotentieel in het kader van de Participatiewet verbeteren wij de dienstverlening vanuit de Wmo en Participatiewet door deze beter op elkaar en op de inwoner af te stemmen

In 2019 wordt het nieuwe buurtcentrum Hoge Weide opgeleverd en worden er bouwkundige aanpassingen uitgevoerd aan onder andere buurtcentrum Zuilen, de Speler, Hart van Noord, Sterrenzicht, buurtkamer en jongerenhuiskamer Gagelsteede. We anticiperen op de bouwkundige veranderingen in de MFA’s ’t Zand, Weide Wereld en Musketon met een toekomstbestendig buurtcentrum als onderdeel van de MFA.     
Het groeiende aantal initiatieven om het beheer van accommodaties (deels) van de gemeente over te nemen, ondersteunen we door het proces naar medebeheer of zelfbeheer van buurtcentra en speeltuinen te begeleiden, onder meer middels de vereniging Dwarsverband. In de gemeentelijke buurtcentra geeft het 3hoeksoverleg vorm aan het medebeheer en het overleg tussen gebruikers en sociaal en technisch beheer. In het kader van de groei van de Stad is enige uitbreiding van buurtcentra nodig. Deze uitbreiding is opgenomen in het Groeikader Maatschappelijke Voorzieningen.

We intensiveren de aanpak in Overvecht. Dat doen we door het verder versterken van de sociale verbanden tussen wijkbewoners, actief benaderen van cliënten door de buurtteams, het realiseren van ‘bijenkorven’ (ontmoetingsplekken voor bewoners en professionals) en het verminderen van taalachterstanden.

Wij onderzoeken de mogelijkheid om het aantal ambassadeurs informele zorg uit te breiden. Zij verbinden op wijk- en buurtniveau vrijwilligers(organisaties) met professionals en bewoners in de wijk. Wij ondersteunen initiatieven op buurt- en wijkniveau die erop gericht zijn de onderlinge hulp van bewoners te versterken. Ook bekijken we samen met de informele zorgsector de mogelijkheden voor nieuwe buurt- en wijkgerichte wervingsmethoden voor vrijwillige inzet. Het Steunpunt Mantelzorg ontwikkelt zich verder naar een wijkgerichte organisatie die dichtbij professionals in de wijk mantelzorgers ondersteunt, professionals motiveert en informeert over de mogelijkheden om de zorglast van mantelzorgers te verminderen etc. De huidige projecten waarin vrijwilligers zich als ‘maatje’ of ‘match’ verbinden met mantelzorgers die een zware zorgtaak hebben, continueren we in 2019 en breiden we zo mogelijk uit.
Respijtzorg voor mantelzorgers waarbij zij de zorg tijdelijk geheel overdragen aan een ander, ontwikkelen we verder: we continueren de proef met een ‘strippenkaart’ waarbij mantelzorgers flexibel gebruik kunnen maken van dagbegeleiding voor de naasten voor wie zij zorgen. Nieuwe concepten voor 24-uursverblijf (logeeropvang) zetten we in 2019 verder op de rails, zoals pilots in Bartholeusgasthuis, concepten voor logeeropvang in samenwerking met verblijf voor jeugd, en het Careb&b-concept.
De informatievoorziening en advies wordt meer wijkgericht uitgevoerd en er wordt meer bekendheid gegeven aan de mogelijkheid van onafhankelijke cliëntondersteuning. Deze kan begeleiding en advies geven aan mensen die hulp aanvragen of ontvangen van een buurtteam of het Wmo-loket.

2019 is de start van een nieuwe subsidieperiode van de buurtteamorganisatie. We bouwen in deze periode voort op het fundament dat de afgelopen vier jaar is neergezet en realiseren de ontwikkelopgave zoals geformuleerd in de Nota van Uitgangspunten. Extra aandacht gaat naar het verankeren van cultuursensitief werken, de inzet van ervaringsdeskundigheid en naar activering. Daarnaast wordt de samenwerking met de organisaties die actief zijn in de sociale basis versterkt.
Deze ontwikkelopgaven voor de buurtteamorganisatie zijn er onder andere op gericht om het ervaringscijfer van cliënten bij de buurtteams de komende jaren stabiel op hetzelfde (hoge) niveau te houden. De uitdagingen in de komende subsidieperiode, zoals de beweging naar thuis in de wijk voor mensen met GGZ-problematiek en de groei van de stad, maken wij een stabiel (en hoog) waarderingscijfer voor de cliëntervaring als goed resultaat zien.

Vanuit de verschillende programma’s werken wij samen om jongeren tussen 16 en 27 jaar waar nodig op maat en in samenhang te ondersteunen in hun transitie naar volwassenheid. We zetten ons in om voor jongeren een stabiele werk-, inkomens- en huisvestingssituatie te creëren.

We verminderen de belasting van mantelzorg. We onderzoeken of een ‘strippenkaart’ voor extra dagdelen dagbegeleiding hieraan een bijdrage kan leveren.

Er is een aanbesteding uitgezet voor een nieuw klantvolgsysteem, waarin wij eisen over privacy en de toegang voor de klant opnemen.

In 2019 kopen wij de aanvullende zorg opnieuw in. Het gaat om een breed en gevarieerd aanbod passend bij de vraag en behoeften van de kwetsbare Utrechters. Bij de inkoop gaan wij voort op de sterke basis die er is, waarbij co-creatie en partnerschap kernbegrippen zijn. Ook het versterken van de buurtgerichte samenwerking tussen de aanvullende zorg, buurtteams en de sociale basis, en samenwerking tussen de formele en informele zorg zijn belangrijke items die in de inkoop worden meegenomen: ‘team in de buurt is groter dan het buurtteam’.
De inkoopprocedure wordt uiterlijk 1 juli 2019 afgerond en de nieuwe afspraken gaan 1 januari 2020 in.

Om tijdig woningaanpassingen en benodigde hulpmiddelen te kunnen leveren wordt de samenwerking gezocht met instellingen (bijvoorbeeld revalidatiecentra) om de uitstroom hieruit zo soepel mogelijk te laten verlopen en mensen zo snel mogelijk weer thuis te kunnen laten wonen.

We voeren een verkenning uit naar de mogelijkheden van het ontwikkelen van een stabiel, flexibel, betaalbaar, passend en betrouwbaar vervoerssysteem voor verschillende doelgroepen waarbij oog is voor innovatie, duurzaamheid en milieu. Hierbij onderzoeken wij of bestaande vervoersoplossingen zoals het openbaar vervoer gestimuleerd kunnen worden en of er nieuwe vervoersoplossingen zijn die nog beter aansluiten bij de wensen en behoeften van de cliënt. Ook gericht op laagdrempelig, kleinschalig vervoer in de wijk. De tevredenheid onder gebruikers van individuele maatwerkvoorzieningen meten wij door middel van klanttevredenheidsonderzoeken. Hierbij wordt ook de app Ervaringwijzer ingezet.

Voor inwoners met een laag- tot middeninkomen en hoge zorgkosten als gevolg van een chronische ziekte of beperking, is de Regeling Tegemoetkoming Zorgkosten, die tot nu toe van jaar tot jaar werd verlengd, vanaf 2018 structureel gemaakt.

Utrecht is nu nog centrumgemeente voor de maatschappelijke opvang en beschermd wonen. Wij voeren de opvang van daklozen en de huisvesting en begeleiding van mensen met ernstige psychosociale problemen uit voor 16 gemeenten (Utrecht zelf inbegrepen). Dit gaat veranderen. In de toekomst wordt dit een taak voor elke gemeente afzonderlijk. Het budget wordt dan verdeeld over alle gemeenten.

Met de regiogemeenten, samenwerkingspartners en de cliënten werken wij de Regionale koers maatschappelijke opvang en beschermd wonen verder uit via een vijftal sporen:

• een stappenplan voor de op- en afbouw van capaciteit aan begeleiding en huisvesting van kwetsbare inwoners per gemeente.
• ontwikkelen samen met instellingen en corporaties de behoefte aan een gezamenlijk leerprogramma en doen dit aan de hand van pilots.
• we vragen bij het Rijk aandacht voor voldoende tijd om de overheveling van taken, verantwoordelijkheden en middelen goed in te voeren, en dat hiervoor voldoende budget beschikbaar is in de toekomst.
• In samenwerking tussen gemeenten, instellingen en woningcorporaties wordt een communicatiestrategie uitgewerkt om draagvlak en acceptatie in de wijk te krijgen onder cliënten, wijkbewoners en professionals.
• onderlinge afspraken over de onderlinge samenwerking tussen de U16-gemeenten.

Er wordt richting het Rijk fors ingestoken voldoende middelen te krijgen voor deze transformatie en ook dat het nieuwe verdeelmodel aansluit bij de kenmerken en vraag van de stad.

In 2019 gaan we als Utrecht en de regiogemeenten ook verder met het uitwerken van het meerjarig veranderingstraject van de daklozenopvang. Nadat de gecombineerde inloopvoorziening Herstart haar deuren eind 2018 heeft geopend en is het vanaf dan dé plek voor mensen die dakloos zijn. In 2019 gaan wij verder met de omvorming van de nachtopvang naar een opvang waar mensen 24 uur kunnen verblijven. Ook gaan wij verder met het ontwikkelen van de samenwerking in de keten voor daklozenopvang, waarbij activering en werk centraal staat in de hulpverlening. In deze vernieuwing zetten wij ook in op doorontwikkeling van het Stadsteam Herstel en de positionering van dit team. Aanbevelingen van het rapport van de Rekenkamer ‘Opvang en zorg voor daklozen in Utrecht:
knel in de keten’ (mei 2018) ter verbetering van onze aanpak, worden hierbij meegenomen.

Voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid werken wij verder aan de integrale gebiedsgerichte aanpak van de specialistische GGZ vanuit acht gebiedsteams GGZ over de hele stad. Deze gebiedsteams gaan nauw samenwerken met huisartsen en buurtteams. Door nog meer uit te gaan van de levensbrede vragen van de cliënt en zijn netwerk, worden zowel vragen vanuit het medische als het sociale domein, integraal en snel opgepakt. In de doorontwikkeling willen we meer aandacht voor de mogelijkheden om te participeren. Bijvoorbeeld door in te zetten op betaald werk met behulp van de IPS-methodiek, of andere vormen van activering. Ook wordt de aansluiting met de sociale basis verbeterd om de aansluiting in de wijk en het gewone leven  te bevorderen Daarnaast vergroten wij de inzet op persoonlijk herstel door bijvoorbeeld het trainingsaanbod van Enik . Wij bevorderen de inclusie in de wijk door het vergroten van de kennis bij inwoners en professionals over de GZZ. Gedacht wordt aan meer cursussen Mental Health First Aid en bewustwordingsbijeenkomsten 'samen sterk zonder stigma' om stigmatisering tegen te gaan.

In 2019 wordt de ‘aanpak van personen met verward gedrag’ geborgd in de innovatie opvang en beschermd wonen en de uitbreiding van de gebiedsteams GGZ. Cliënten maken een eigen ‘crisiskaart’. We zetten in op de-stigmatisering door naast de hiervoor genoemde cursussen en bijeenkomsten mensen in crisis niet te vervoeren in een politieauto, maar neutraal vervoer aan te bieden. De samenwerking tussen zorg en veiligheid bij de begeleiding van verwarde personen versterken wij door een persoonsgerichte aanpak in de wijk: een casusgerichte samenwerking tussen zorgpartijen, de wijkagent en de gebiedsmanager veiligheid Bij ernstige overlast en risicovol gedrag kunnen professionals ‘opschalen’ naar het Veiligheidshuis.
De subsidieregeling medisch noodzakelijk zorg aan onverzekerden wordt gecontinueerd. Het Stadsteam Herstel zorgt voor (her) verzekering en biedt zo nodig andere ondersteuning aan.

De Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2017 wordt geactualiseerd.
Hierin worden de gezamenlijke ambities van de centrumgemeente Utrecht en regiogemeenten in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling opnieuw vastgelegd. De aanbevelingen en acties uit het actieplan Geweld hoort nergens Thuis van VWS-minister De Jonge worden geïntegreerd in de nieuwe regiovisie.
Binnen de opvang na huiselijk geweld wordt, als de veiligheid dit toe laat, steeds meer ingezet op een veilig verblijf en begeleiding in de eigen woning of een opvanglocatie in de eigen sociale omgeving. Wij zetten voor de toekomst in op het verder uitbouwen van de ambulante begeleiding in de wijk waar mogelijk en op preventieve en innovatieve maatregelen evenals op adequate opvangvoorzieningen.

Utrecht zet het bieden van bed, bad, brood en begeleiding van (uitgeprocedeerde) asielzoekers door. We streven ernaar Utrecht een onderdeel van het landelijk dekkend netwerk van Landelijke Vreemdelingen Voorzieningen (LVV) te laten zijn. Hierover worden gesprekken met het Rijk gevoerd.

De Plan Einstein aanpak gaan we voortzetten op het asielzoekerscentrum in Oog in Al. We zijn daarover met alle betrokken partijen in gesprek om de activerende aanpak van vluchtelingen, jongeren en buurtbewoners voort te zetten. Daarmee willen we mensen een betere start geven als ze definitief worden gehuisvest. Nu de regie op inburgering naar de gemeente komt, gaan we de plan Einstein aanpak hiermee integreren. Op de huidige locatie van de Einsteindreef onderzoeken we de mogelijkheden van het doorzetten van activiteiten nadat het asielzoekerscentrum per 1 november 2018 is gestopt.