We willen dat zoveel mogelijk kinderen ‘gewoon kunnen opgroeien’. Dit vraagt van ons dat we opvoeders en kinderen ondersteunen bij het vergroten van hun zelfredzaamheid, zodat zij zoveel mogelijk de uitdagingen die opgroeien en opvoeden met zich mee brengen zelf aan kunnen gaan. Soms is de steun uit het eigen netwerk voldoende, voor sommigen is extra ondersteuning nodig, bijvoorbeeld door sociaal makelaars, jongerenwerk, een (ervarings)maatje, de BSOplus of de jeugdgezondheidszorg. Ook het buurtteam kan ouders helpen bij opvoedproblemen en versterking van hun zelfredzaamheid. Door effectieve samenwerking tussen de partijen in de sociale basis, zowel onderling als in de samenwerking met de buurtteams kan de nodige ondersteuning laagdrempelig en snel worden ingezet. Onze ambitie is om de groep ouders die zegt weinig of geen problemen te hebben met opvoeden (effectindicator 1), stabiel hoog te houden op 90 procent.

In 2019 willen we de kinderrechten beweging verder brengen binnen en buiten de gemeentelijke organisatie aansluitend bij uitgangspunten van de Vreedzame methodiek. Intern denken kinderen en jongeren bijvoorbeeld mee bij de ruimtelijke opgaven als de bewoners van de toekomst. Ook denken kinderen en jongeren mee bij de versnelling in Overvecht. Extern motiveren we onze partners om werk te maken van kinderparticipatie en kinderen en jongeren een stem te geven in de opgave waar de organisaties voor staan. Zo vragen we de jeugdhulporganisaties om kinderen en jongeren als cliënt centraal te stellen en hen te betrekken bij de verbetering van de zorg. Hierbij faciliteren we de organisaties met de webapplicatie ‘Ervaringwijzer’ waarmee zij cliëntervaring in beeld te brengen. We streven er naar dat deze applicatie in 2019 voor alle jeugdhulpaanbieders en partijen in het gewoon opgroeien en de sociale basis beschikbaar is.

Soms is de balans tussen de draagkracht en de draaglast in een gezin verstoord. Hierdoor kan het zo zijn dat gezinnen korte of langere tijd behoefte hebben aan ondersteuning. Wanneer de zorg in een gezin te zwaar wordt bieden we ondersteuningsmogelijkheden om escalatie te voorkomen. We willen de beweging naar zorg dichtbij, in de buurt, nog steviger inzetten. Om zo goed mogelijk te voldoen aan de vraag en behoefte van inwoners en om professionals de ruimte te geven te doen wat nodig is. Deels wordt deze ondersteuning geboden door partners uit de sociale basis, denk hierbij aan vormen van steungezinnen of vrijwilligers ter ontlasting van ouders, of voor kinderen in de vorm van een ervaringsmaatje.

Met meer ingewikkelde vragen kunnen gezinnen bij een buurtteam terecht. Dit biedt basiszorg: hulp en ondersteuning op maat, dichtbij huis en zoveel mogelijk aansluitend bij het gewone leven. Belangrijk uitgangspunt is dat het gezin of de jongere(n) zoveel mogelijk de regie blijven voeren. De buurtteams kunnen de meeste hulpvragen beantwoorden, maar waar nodig schakelen ze tijdig en snel een vrijwilliger dan wel gespecialiseerde hulp- en zorgverleners in.

Om hulp en ondersteuning op maat te bieden is de afgelopen jaren veel ingezet op het verbeteren van de samenwerking tussen partners in de buurt. Onder andere door de proeftuin die is uitgevoerd door partijen in de basiszorg (huisartsen, jeugdgezondheidszorg en buurtteams) en de pilots buurtgerichte specialistische jeugdhulp is ingezet op gezamenlijk leren. Ook in 2019 zullen we met elkaar blijven leren door onder andere het organiseren van maatwerktafels, procesevaluaties over de samenwerking en het reflecteren op cijfermatige gegevens over zorggebruik.

Om passende aanvullende zorg te bieden aan jeugdigen en gezinnen wordt in de pilots buurtgerichte specialistische jeugdhulp in samenwerking met alle betrokken partijen gewerkt aan de hand van de volgende uitgangspunten:

• Cliëntgerichte zorg voor jeugd waarbij wordt gewerkt met een persoonlijke aanpak op maat die uitgaat van de kracht en vraag van het gezin.
• Een wijkgerichte aanpak waarbij de krachten van het informele netwerk, de basiszorg en de aanvullende zorg worden gebundeld.
• Duurzame oplossingen waarbij we het kind zien in de context van het gezin en hun omgeving en de ontwikkeling die zij hierin doormaken.

Doordat de professionals in de teams Extr@Utrecht werken vanuit de buurt is een intensievere samenwerking mogelijk met familie en vrienden, de jeugdarts, de huisarts, het buurtteam, school, sportclub en andere partners in de wijk. Hierdoor krijgen kinderen, jongeren en ouders beter afgestemde zorg op maat. Het buurtteam hoeft bijvoorbeeld bij de vraag aan specialistische zorg niet door te verwijzen, maar kan een professional van Extr@Utrecht betrekken. Hierdoor wordt nog beter samengewerkt met het gezin vanuit de gedachte ‘één gezin, één plan’. We zetten deze aanpak voort en breiden deze uit.

We werken in 2019 verder aan de ontwikkeling van een buurtgericht en regiogericht zorglandschap voor jeugdhulp met verblijf: meer gezinsgerichte en kleinschalige, flexibel inzetbare vormen van (deeltijd)verblijf in Utrecht. We vragen van jeugdhulpaanbieders passende vormen van verblijf te ontwikkelen, waar het kind een stabiele woonplek vindt en waar maatwerk en het ontwikkelperspectief richting opleiding en werk centraal staan. Waar mogelijk wordt vanuit de basiszorg ambulante begeleiding geboden. Hierbij is de visie: een stabiele woonplek met ambulante hulp, (kortdurend) (gezinsgericht) verblijf in de buurt wanneer nodig en, als het echt niet anders kan, gespecialiseerde vormen van verblijf elders.