Volgens schema is in 2019 in meer dan de helft van de stad Het Nieuwe Inzamelen ingevoerd. De vuilniszak en kliko voor restafval verdwijnen steeds meer uit het straatbeeld. Daarvoor komt een systeem van ondergrondse containers. Waar mogelijk bieden we Utrechters kliko’s aan voor papier en plastic, blik en pak om deze grondstoffen beter aan huis te kunnen scheiden. In de gehele stad geven we aandacht aan het gescheiden inzamelen van groente-, fruit- en tuinafval (gft). Zo houden we minder restafval over en worden grondstoffen zo veel mogelijk opnieuw gebruikt.
Pilot nascheiding plastic, blik en pak
Begin 2019 zijn de eerste resultaten bekend van de pilot nascheiding van plastic, blik en pak in Utrecht. De pilot start in het najaar van 2018 en loopt tot het einde van 2020. Dan verloopt ook het huidige restafvalcontract. Op basis van de resultaten kijken we of nascheiding van plastic, blik en pak een mogelijkheid is voor gebieden waar het moeilijker is om grondstoffen aan huis te scheiden vanwege beperktere mogelijkheden daartoe, zoals bijv. in gebieden met hoogbouw. In gebieden waar het Nieuwe Inzamelen is ingevoerd, blijft bronscheiding de voorkeur hebben.
Slimme containers
Vanaf 1 januari 2019 legen wij alle ondergrondse containers in Utrecht met behulp van vulgraad sensoren. Dit betekent dat wij containers legen wanneer deze voor 80% vol zitten. Het legen op vullingsgraad leidt tot een flinke afname van het aantal vervoersbewegingen, ongeveer 20% ten opzichte van voorgaande jaren. Dit betekent een vermindering van de CO2-uitstoot. Ook voorkomen we hiermee volle containers en kunnen Utrechters hun grondstoffen of restafval altijd kwijt in de containers. Naar verwachting neemt hierdoor het aantal meldingen over volle containers af.
Het voorkomen van volle containers is één van de maatregelen om afval naast een container tegen te gaan. In 2019 blijft het voorkomen van afval naast containers onze grote aandacht houden. Hierbij kijken we naast handhaving, weghalen (ook in de weekenden) en monitoring ook naar mogelijkheden van gedragsbeïnvloeding. Hoe stimuleren we dat Utrechters het afval op de juiste wijze aanbieden, zodat het niet naast de container belandt of elders in de openbare ruimte. Gedragsbeïnvloeding is essentieel, omdat uit cijfers blijkt dat bijplaatsingen (afval naast een container) maar voor een zeer beperkt gedeelte wordt veroorzaakt door volle of kapotte containers.
In 2019 doen we meer onderzoek naar gedragsbeïnvloeding en toetsen we verschillende interventies in de openbare ruimte, met als doel minder zwerfvuil en dus ook minder bijplaatsingen. Hierbij werken we ook samen met experts op het gebied van gedragsbeïnvloeding.
Nieuwe verwerkingscontracten gft en restafval
In de komende jaren lopen de meeste verwerkingscontracten voor grondstoffen en restafval af. De contracten van de grotere stromen (restafval, gft, plastic, blik en pak, papier en glas) worden via de gemeenschappelijke regeling AVU (Afvalverwijdering Utrecht) afgesloten. De gemeente Utrecht is actief betrokken bij de voorbereidingen op de aanbestedingen van de nieuwe verwerkingscontracten. Circulariteit staat centraal bij de afsluiting van de nieuwe verwerkingscontracten. Daarom verkennen we met onze partners in de provincie Utrecht de mogelijkheden van circulariteit en passen we deze toe in de nieuwe verwerkingscontracten.
Stimuleren (beter) gft scheiden in Utrecht
In 2018 ontwikkelden we een campagne om Utrechters te stimuleren (beter) gft te scheiden van het restafval. Dat is belangrijk, omdat uit sorteeranalyses blijkt dat nog 35 tot 40% van het restafval bestaat uit gft. In 2019 blijft daarom het promoten van gftscheiden een belangrijke pijler in de communicatie naar Utrechters. Verder kijken we in een breder perspectief hoe we de inzameling van gftin de stad kunnen verbeteren. Hierbij maken we onder andere gebruik van de resultaten van het landelijke onderzoek ‘afvalscheiding in de hoogbouw’, waaraan ook Utrecht deelneemt. Dit onderzoek stopt eind 2018 en levert input voor eventuele aanpassingen van de (bestaande) inzamelwijze voor gft in Utrecht.
Project ‘(bijna) Zero Waste’
In 2018 deed de gemeente met het project ‘(bijna) Zero Waste’ een ambitieuze uitvraag aan marktpartijen naar innovatieve vormen van afvalscheiding en circulariteit binnen nieuwbouwgebieden met een hoog stedelijk karakter. Het doel van het project is om tot een zo circulair mogelijk systeem te komen voor het afval- en grondstoffenmanagement in de nieuwbouwgebieden. Hier nemen we zowel logistieke systemen als mogelijkheden tot lokale initiatieven mee. De komende jaren worden het Beurskwartier en de Merwedekanaalzone verder ontwikkeld. Met de uitvraag is in 2018 een eerste stap gezet naar een zo circulair mogelijke afvalscheiding in deze nieuwbouwgebieden. Eind 2018 is het resultaat van de uitvraag bekend en in 2019 kijken we naar vervolgstappen.
Communicatie op maat
Communicatie op maat is ook voor 2019 een uitgangspunt in onze dienstverlening. Daarbij spelen we zo goed mogelijk in op wensen en behoeften van Utrechters. Klanttevredenheidsonderzoeken, buurtbijeenkomsten en reacties van Utrechters gebruiken we, ook bij de invoering van Het Nieuwe Inzamelen, om de wensen en behoeften te peilen en daarop onze communicatie aan te passen. Zo blijven we de gemeentelijke website actualiseren, promoten we het gebruik van de afvalwijzer zodat Utrechters altijd op de hoogte zijn van de afvalinzameling en ontwikkelen we communicatiemateriaal over afvalscheiding en -verwerking.
De ambitie is dat de hierboven genoemde maatregelen leiden tot een afname van de hoeveelheid restafval in de gehele stad voor hoog- en laagbouw tot gemiddeld 225 kilogram per inwoner in 2019 en een score van een 7.0 voor de klanttevredenheid.