Pijlsweerd, Ondiep, Zuilen

Noordwest is één van de grootste wijken van Utrecht, met 43.216 inwoners (peildatum 1 januari 2017). Hiervan wonen er 23.996 in Zuilen, 13.308 in Ondiep en 5.839 in Pijlsweerd.

Noordwest kende tot voor kort twee krachtwijken: Zuilen-Oost en Ondiep. De aanpak in deze wijken heeft zeker gewerkt, maar we zijn er nog niet. Nog steeds zien we in deze buurten meer werkloosheid, meer armoede, meer gezondheidsproblemen, meer multi-problem gezinnen en in toenemende mate meer eenzaamheid dan in de meeste andere Utrechtse wijken.
De werkloosheid in Noordwest als geheel is door de jaren heen altijd wat hoger dan in de rest van Utrecht (cijfers UWV).Van het verkeer ervaren mensen in Noordwest ongeveer evenveel last als inwoners in de rest van Utrecht, behalve wat betreft gevaarlijk verkeer: 36% van de inwoners van Noordwest geeft aan vaak last te hebben van gevaarlijk verkeer, tegenover ‘slechts’ 27% in Utrecht als geheel (WistUData).
Noordwest is zelfs de wijk met het minste aantal vierkante meters openbare ruimte per inwoner. Dit zorgt voor spanning in relatie tot de fysieke opgaven. Bijvoorbeeld bij de ruimtelijke projecten rond de Oudenoord, de Spoorzone, Zuilen Noord en de gehele Amsterdamsestraatweg.
In die beperkte ruimte leeft een grote diversiteit aan mensen bij elkaar. De zelfredzaamheid varieert. Er zijn mondige bewoners, vooral in Pijlsweerd, die hun weg goed weten te vinden. In Ondiep en in mindere mate Zuilen zien we mensen met grote problematiek op het gebied van schulden, verslaving en licht verstandelijke beperking.
Rond de Balkstraat en in Geuzenwijk bestaan verborgen kwetsbare gemeenschapjes. In Zuilen bevindt zich een hechte gemeenschap met een rijk verenigingsleven. Ook wonen er veel mensen met een niet-westerse achtergrond. Er zijn negen verschillende kerken, vier moskeeën en een boeddhistische tempel.
Wat betreft de veiligheidsaanpak worden er resultaten geboekt. Desalniettemin spelen er hardnekkige issues en is blijvende aandacht nodig als het gaat om bijvoorbeeld jongerenoverlast, woninginbraken / autokraken en ondermijning (Amsterdamsestraatweg).

Kortom, de complexiteit van de wijk en daarmee de gemeentelijke inzet in Noordwest wordt in algemene zin bepaald door de cijfers op allerlei gebieden. Zo is er een veelheid aan initiatieven, zijn er relatief veel mensen die in armoede leven en is de openbare ruimte beperkt, vergeleken bij het aantal inwoners.

Wijkopgaven 2019 en verder
Voor de periode 2019 en verder zien we drie integrale opgaven voor de wijk Noordwest:

1. Behoud en herstel van de leefbaarheid in de openbare ruimte bij de voortschrijdende verdichting
2. Versterken van sociaal kwetsbare bewoners
3. Een economisch en sociaal vitale Amsterdamsestraatweg, goed bereikbaar én (verkeers)veilig.

Samen met partners in de wijk werken we aan de opgaven in de vorm van diverse maatregelen en projecten. Een aantal lichten we toe.

Behoud en herstel van de leefbaarheid in de openbare ruimte bij de voortschrijdende verdichting
In de komende jaren willen we zorgen dat bij de verdere verdichting van het gebied, voldoende groen aanwezig blijft en aandacht besteed wordt aan de verkeersintensiteit.
Maatregelen en projecten:

• Vecht routenetwerk: de realisatie van groen langs de Vechtoevers combineren we met planvorming voor een fietsstraat langs de westzijde. Voor het project Hogelanden, het vergroenen van het westelijke deel van de Vecht ten noorden van de Rode brug, is het ontwerp afgerond en zal realisatie plaats gaan vinden. Met het oog op klimaatadaptatie en ontstening zal circa 1.000 m2 groen en circa twintig bomen in het gebied worden toegevoegd
• Amsterdam-Rijnkanaal Kanaalknooppunt Demkabrug : in 2018 wordt een schetsontwerp voor de groene ontwikkeling rondom het voormalige Demkaterrein opgesteld, gecombineerd met de bochtverbreding in het kanaal door Rijkswaterstaat. In de samenwerking met Rijkswaterstaat bereiden we het realiseren van een groene recreatieve route langs het Amsterdam-Rijnkanaal voor die vanaf de Havenweg aansluit op de route door het Springerpark richting de Vecht. Voor het voormalige Demkaterrein hebben bewoners al eerder ideeën aangedragen voor een parkje. Op dit moment wordt gewerkt aan verwerving en onderzoeken van de bodemkwaliteit in dit gebied. De verbreding van de bocht en de aanleg van het fietspad zal waarschijnlijk in 2021 plaats vinden
• Niftarlakeplantsoen: samen met de bewoners van de wijk Noordwest ontwikkelen we het Niftarlake-, het Muiderslot- en het Nijenrodeplantsoen als volwaardige groenblauwe verbinding naar de Vecht en aantrekkelijke plek om te verblijven. Op basis van het Ontwikkelkader Niftarlakepark werken we door met het aanbrengen van verbeteringen.

Versterken van sociaal kwetsbare bewoners
Over het algemeen is in Noordwest de tendens dat mensen niet graag praten over sociale problematiek, of problematiek ‘achter de voordeur’. Men hangt niet graag de vuile was buiten, zogezegd. Armoede, problematische schulden, een ongezonde levensstijl, langdurige ziektebeelden, verslaving en eenzaamheid maken hier allemaal onderdeel van uit.
Maatregelen en projecten:

• Welzijn op recept: in Noordwest zijn er veel mensen die geregeld bij de huisarts komen met klachten over hun lichaam die niet zondermeer verklaard of verholpen kunnen worden vanuit een ziekte of aandoening, en/of door medisch ingrijpen verholpen kunnen worden. De mensen krijgen als proef een doorverwijzing naar de sociaal makelaar, die hen begeleidt naar passend beweeg-/cultureel- of welzijnsaanbod. Er wordt gestart vanuit twee praktijken. Bij gebleken succes wordt dit uitgebreid over de wijk. In Overvecht loopt een parallel traject
• Bijdrage aan doorontwikkeling ‘Alles onder 1 dak / Bij Berlage’: Alles onder 1 Dak bestaat uit Stichting Mohuka, Stichting Dierenvoedselbank Utrecht, Stichting Buren voor Buren Nederland en Stichting Sociale Supermarkt. Alles onder 1 Dak strijdt tegen armoede, strijdt tegen verspilling, biedt hulp aan mensen met de kleine portemonnee, organiseert activiteiten voor jong&oud, biedt divers vrijwilligerswerk en helpt mensen ervaring op te doen om een baan te vinden. Er is een bruikleenovereenkomst getekend met de gemeente Utrecht/Utrechtse Vastgoed Organisatie voor de duur van twee jaar om gebruik te mogen maken van de Julianaschool aan de Amsterdamsestraatweg. De bedoeling is dat Alles onder 1 dak zich in die twee jaar ontwikkelt met ondersteuning van de gemeente (Werk en Inkomen, Maatschappelijke Ontwikkeling en wijkbureau Noordwest) tot een zelfstandig draaiende organisatie.

Een economisch en sociaal vitale Amsterdamsestraatweg die goed bereikbaar én verkeersveilig is

• De Amsterdamsestraatweg is de vitale levensader van Noordwest, van Paardenveld tot Maarssen. De gezondheid van de Amsterdamsestraatweg is van belang voor alle drie buurten van Noordwest die er tweezijdig aan grenzen. De aanpak van de Amsterdamsestraatweg is afgelopen jaren een opgave geweest in Noordwest en zal dit in ieder geval tot en met 2020 blijven.
• Maatregelen en projecten:
• De ontwikkeling van de Amsterdamsestraatweg gaat de goede kant op. In 2017 zijn de werkzaamheden voor de openbare ruimte Boorstraat-/Bethlehemweg en het St. Ludgerusplein aanbesteed, gegund en uitgevoerd. Het plein bij de watertoren wordt meegenomen bij de herinrichting van de Amsterdamsestraatweg. De herinrichting wordt in 2019 verder voorbereid. O ok de komende jaren blijven we inzetten op de verdere ontwikkeling van de Amsterdamsestraatweg. Aan het door ons vastgestelde ‘Uitvoeringsprogramma 2018-2020’ hebben bewoners en ondernemers bijgedragen.
• Ook in 2019 stellen we een plan van aanpak op vanuit Veiligheid, Toezicht en Handhaving specifiek gericht op de Amsterdamsestraatweg en voeren dat uit.
• We blijven het wel of niet continueren van de extra (dagelijkse) inzet van de straatveger op de Amsterdamsestraatweg evalueren.
• We blijven het wel of niet continueren van de inzet van de vastgoedregisseur evalueren.
• Afhankelijk van het beschikbaar komen van externe middelen wordt in 2019 een kunstwerk aan het spoorviaduct gerealiseerd.
• In 2018 verkenden we de mogelijkheden voor het herijken van het brancheplan. Wanneer hiertoe wordt besloten wordt het brancheplan in 2019 herijkt.
• Eind 2018 wordt een besluit genomen over de toekomst van de WijkOntwikkelingsMaatschappij Noordwest per 1-1-2019 (wel of niet doorgaan en in welke vorm).