Dichterswijk, Rivierenwijk, Merwedekanaalzone, Transwijk, Kanaleneiland, Woonboulevard en Westraven.

Zuidwest
Zuidwest typeert zich in de combinatie van haar kracht en kwetsbaarheid. Enerzijds de enorme maatschappelijke - & economische kracht en al de fysieke ontwikkelingen in de wijk (dicht bij het centrum / naast stations & spoor / naast A12 / veel en diverse werkgelegenheid / veel aanbod van middelbaar beroepsonderwijs / veel voorzieningen / stadspark Transwijk /Amsterdam Rijnkanaal / renovatie en nieuwbouw). Anderzijds de maatschappelijke opgaven die structureel extra aandacht noodzakelijk maken. Zoals bijvoorbeeld een te grote groep die laaggeletterd is en moeite heeft met rondkomen. Met de ontwikkeling van de Merwedekanaalzone groeit Zuidwest de komende 10 jaar van ruim 37.000 naar mogelijk zo’n 50.000 inwoners. Zuidwest een dynamische wijk waar het voor steeds meer mensen aantrekkelijk wonen, spelen, leren en werken is! Het is de uitdaging om de kracht die in de wijk is zoveel mogelijk te benutten.

De Basiskwaliteit
Voor bewoners en ondernemers is de Basiskwaliteit van hun directe woon- en werkomgeving (Schoon, heel, veilig en prettig samenleven) vooral van belang. Tegelijkertijd zien we dat bewoners en ondernemers vinden dat die brede basiskwaliteit niet altijd op alle punten op orde is. Er komen vele signalen en vragen hierover. Vanuit de geformuleerde Wijkopgaven zien we dan ook dat er een aantal thema’s zijn die vragen om een duurzame & extra inzet:

• Samen schoon Kanaleneiland: Door bijplaatsingen bij ondergrondse containers, brooddump en het dumpen van grof vuil heeft Kanaleneiland een groot zwerfvuilprobleem. Daardoor zijn er ook veel ratten. Met de pilot Columbuspark ontwikkelen wij een effectieve werkwijze met gebruikers, gemeente, corporaties en andere organisaties, die ook elders toegepast kan worden. We stimuleren goed gedrag, bewustwording en eigenaarschap voor de woonomgeving. De Vasco da Gamalaan maakt onderdeel uit van deze pilot.
• Verkeer & Parkeren: vanuit vrijwel alle delen van de wijk komen veel signalen van overlast c.q. gewenste verandering gericht op verkeer & parkeren; slechts incidenteel kunnen we hierop reageren; dit vraagt om een Wijkbeeld Verkeer & Parkeren: wat is er nodig om de (basis-) kwaliteit op orde te brengen?
• Groen & Spelen: hetzelfde geldt ook voor groen & spelen. Vele signalen en vragen voor verbetering.
• Jeugdoverlast: nog steeds zijn de cijfers van jeugdoverlast hoog; we kennen een succesvolle aanpak jeugdgroepen; toch komen er ook steeds weer nieuwe jeugdgroepen bij; de jeugdoverlast komt ook steeds vaker van jongere kinderen
• Vreedzaam & Opgroeien : daarom richten we ons al jaren op een eenduidig pedagogisch klimaat in de opvoeding van kinderen, vanuit ouderbetrokkenheid en professionele bewustwording; het thema ‘we zijn allemaal anders’ staat daarin centraal. Kennen en gekend worden, ontmoetingen creëren en feitelijk dus leren prettig samen te leven. Utrecht zijn we samen.

De Integrale opgaven
De ontwikkelopgaven voor Zuidwest richten zich op vrijwel de gehele wijk. Dit komt het beste tot uitdrukking in het concept van het gezonde ‘Stadseiland’. Het bouwen aan een gezonde toekomst en hoe dit tot bloei kan komen op het ‘Stadseiland’, willen we de komende jaren verder gaan onderzoeken. Binnen dit concept bevindt zich ook het uitdagende project ‘Rondje Stadseiland’: langs Merwedekanaalzone en Amsterdam Rijnkanaal (in Zuidwest en West) een belangrijke openbare ruimte en doorgaande route, vergelijkbaar met Het Lint in het Máximapark in Vleuten – De Meern. Aan het Merwedekanaal ligt de Merwedekanaalzone waar recent de Omgevingsvisie en milieueffectrapportage van is vastgesteld. In 2018 vinden buurtgesprekken plaats met de omringende wijken. Verdere planontwikkeling en uitvoering vindt de komende jaren plaats. Aandacht vanuit de omringende wijken gaat vooral uit naar voorzieningen, verkeer en parkeren.

De Fysieke opgaven
De gemeente Utrecht legt in Zuidwest een vrije busbaan aan, die loopt van Utrecht Centraal door Transwijk en Kanaleneiland via Papendorp naar Vleuten. Het Anne Frankplein en 5 Mei plein krijgen een tunnel. Daarnaast vinden er in vrijwel alle buurten belangrijke fysieke ontwikkelingen plaats. Nieuwbouw en renovatie van woningen en voorzieningen en verbetering van de woonomgeving. De fysieke opgaven in hoofdlijnen:

• In Kanaleneiland ligt de opgave vooral op kwaliteitsverbetering, en waar zich kansen voordoen streven naar meer menging van verschillende soorten woningen / verlagen aandeel sociale woningen.
• Een belangrijke opgave is de Merwede Kanaalzone goed in te bedden. Zowel qua voorzieningen als bereikbaarheid etc.
• Voorbereiden (veel) meer betaald parkeren in de wijk in de komende jaren in combinatie met Merwede Kanaalzone.
• Verkeersveiligheid is een belangrijke opgave.

Onderstaand een korte opsomming van de projecten die in 2018 – 2019 in de buurten spelen:

• Kanaleneiland-Noord: Mogelijke ruil gebruik locaties Turkse Moskee – Huis van Vrede; Herstructureren Mitros flats en verbetering openbare ruimte (Rooseveltlaan, Adenauerlaan, Trumanlaan, Atleeplantsoen, Spaaklaan); Herontwikkeling Ziekenhuisterrein Oudenrijn: Aanleg openbare ruimte parallel en aansluitend.
• Kanaleneiland Midden : Centrumgebied: oplevering renovatie, nieuwbouw en verkoop tweede fase kluswoningen; Horeca Rooseveltboulevard; Herinrichting Winkelcentrum Kanaleneiland.
• Kanaleneiland – Zuid: IRIS Project – Kanaleneiland Zuid: ontwikkelen tot duurzame stadswijk van de toekomst; Alexander de Grotelaan: vernieuwen/impuls openbare ruimte en aanpak woningen; Marco Pololaan Nieuwbouw Globecollege.
• Transwijk: Food for Good: Voortzetting en uitbreiding tijdelijke functie Food for Good in Park transwijk; Rafaelschool: Ontwikkeling schoollocatie.
• Dichterswijk: Pomplocatie Croeselaan: tijdelijke horeca bestemming en maatschappelijke functie; Heycopstraat, 'Royco-locatie’ : woningbouw; Bo-rentlocatie: woningbouw; Warmteleiding Eneco: vanaf Beurskwartier, via Croeselaan en Heijcopstraat; Ringpark: Planvorming door bewoners onder begeleiding van gemeente waarbij realisatie, ontwerp en programmering voor dit jaar en volgende jaren centraal staan.
• Woonboulevard: Aanvullen ontwikkelkader woonboulevard voor ontbrekende delen; Drommedaris: Hotelontwikkeling met toevoeging m2’s woondetailhandel en gebouwd parkeren; Hollantlaan: Entree Woonboulevard wordt geherstructureerd; Kiosk Woonboulevard: het realiseren van een definitieve kiosk.

De Sociale Wijkopgave
De sociale opgaven in de wijk richten zich op maatschappelijke vraagstukken die een duurzaam karakter hebben gericht op een gezonde wijk. In een netwerk van actieve bewoners en professionals werken we aan thema’s die in alle buurten in meer of mindere mate spelen. De visie op de sociale basis werken we daarom uit in de wijk, op buurtniveau. Op basis van de sociale wijkanalyse(-s) sluiten we zo wenselijk ‘buurtpacten’ om de samenwerking tussen buurtteams, sociaal makelaars, huisartsen, jongerenwerkers, bewonersorganisaties- en initiatieven en sleutelfiguren in de wijk verder te versterken. Hierin geven we richting aan de volgende thema’s:

• Armoede en schulden: uit zich in vormen van uitsluiting door problemen met taal, gebrekkig persoonlijk netwerk en een beperkte actieve rol in de samenleving. Het is iets van alle leeftijden. Begin 2018 is een start gemaakt met de Taalcampagne Kanaleneiland – Transwijk; het Taalakkoord dat hieruit volgt is 26 juni ondertekend. Dit betekent een jaar extra aandacht voor taal. Samen met onze partners werken we verder aan een aanpak om schulden te verminderen, gezinnen uit de armoede halen en eenzaamheid te verminderen.
• Ouderen: vragen door langer thuis wonen en omdat hun aantal sterk groeit steeds meer aandacht gericht op specifieke huisvestings-vraagstukken als ook buurtvervoer. De behoefte aan ouderenhuisvesting brengen we in beeld in het kader van de ontwikkeling van de Merwedekanaalzone. Specifieke ouderenhuisvesting wordt gevraagd in Kanaleneiland. De behoefte aan buurtvervoer is een vraagstuk dat in alle wijken speelt. Dit pakken we dan ook stedelijk op.
• Kansen voor jeugd: De doorgaande lijn van kinderen van basisschool naar voortgezet onderwijs vraagt om extra aandacht. Extra aandacht is ook nodig voor de jongvolwassenen. Het gaat om stimuleren van de ontwikkeling van de jeugd, kansengelijkheid en de aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. Gericht op specifieke groepen in de wijk.

Naast deze meer themagerichte aanpak – die we buurtgericht vertalen - kijken we ook naar de mogelijkheden die er zijn voor specifieke buurten. We doen dit al voor twee buurten en kijken of ook voor andere buurten toepasbaar is. Transwijk vraagt hierin om extra aandacht. Het project ‘Gezinnen in hun kracht’ is daarbij verwachtingsvol. Bij deze buurtgerichte manier van werken hanteren we samen met de sociale partners in de wijk zo mogelijk (de filosofie van-) de ABCD-methode.

Sociale gebiedsontwikkeling Dichterswijk
Door het verbinden van belangen en talenten wordt het gemeenschapsgevoel versterkt. Hierdoor wordt de veerkracht van de buurt versterkt. Toewijding ontstaat waar talenten worden ontdekt en ontplooid. Toewijding zorgt voor een sociale samenhang, waardoor een lokale gemeenschap ontstaat die veerkrachtig en stabiel is. Straatambassadeurs/ Buurtverbinders zijn hierbij essentieel. Dichterswijk is oefenplek voor deze ABCD-methodiek.

Rivierenwijk
In Rivierenwijk nemen bewoners een actieve rol om elkaar in het samenleven te steunen. Waarbij de reikwijdte de eigen buurt is. Deze betrokkenheid bij de buurt blijkt uit initiatieven als het Bewonersbod en het Buurtfonds. Gemeente en partners faciliteren door onder andere door ruimte voor ontmoeting te bieden.

Vasco da Gamalaan
Het winkel- en woongebied aan de Vasco da Gamalaan vraagt om een fysieke herinrichting. Problemen die spelen zijn vooral onveilige verkeerssituaties, vervuiling en jeugdoverlast. Vanuit bewoners en winkeliers is er een langgekoesterde wens om het gebied integraal op te knappen. Vooralsnog is de inzet nu vooral gericht op een meer intensief beheer met specifieke aandacht voor Veiligheid.

Veiligheidsopgave
De prioriteiten voor Veiligheid in de wijk worden bepaald in het integraal Veiligheidsplan en jaarlijks vertaald in een Wijkveiligheidsplan. Veiligheidsproblemen met een grote maatschappelijke, sociale en individuele impact die vragen om langdurige inzet en structurele bestuurlijke en ambtelijke aansturing krijgen prioriteit. We zien nu de volgende opgaven:

• High Impact Crimes: Delicten met een grote impact op de slachtoffers, de directe omgeving van het slachtoffer en op de samenleving als geheel: woninginbraken, straatroven en overvallen. Jeugdoverlast en –criminaliteit.
• Overige speerpunten: Jeugdoverlast en jeugdgroepen, Aanpak hotspots (waaronder Rijnbaan) en verhogen van de meldingsbereidheid in de wijk. Extra aandacht rondom oud- en nieuw (onder andere aanpak autobranden).

Via U in de Wijk hebben we diverse onderwerpen van de Wijkopgaven Zuidwest recent in beeld gebracht.