Vleuten, De Tol, Wijk Achter ’t Spoor, Haarzuilens, Haarzicht, Haarrijn, De Meern, ’t Weer, De Woerd, Veldhuizen, De Balije, Maximapark, Vleuterweide, Oudenrijn, Rijnenburg, Reijerscop.
De wijk Vleuten–De Meern vormt samen met de wijk Leidsche Rijn het westelijk deel van de gemeente Utrecht. Een wijk met een landelijk karakter, met veel groen en open ruimte. Vooral in het gebied rondom Haarzuilens en de polder Rijnenburg. De kernen Vleuten, Haarzuilens en De Meern hebben door hun kleinschaligheid en hun diversiteit van bebouwing een dorps karakter. Tussen deze kernen liggen de nieuwbouwwijken Veldhuizen, De Balije, De Woerd en Vleuterweide. Ten noorden van Vleuten worden Haarrijn en Haarzicht gebouwd. Rijnenburg is voorlopig bestempeld als pauzelandschap, wat betekent dat er tot 2030 geen woningbouw komt. In de wijk liggen ook het bedrijventerrein Oudenrijn en het bedrijventerrein Haarrijn. Het Máximapark is een groot en veelzijdig groengebied. Voor mensen uit de wijk, maar ook daarbuiten. Met veel sportvoorzieningen en activiteiten. Het beheer van het park is in handen van de Parkorganisatie ( een samenwerkingsverband tussen gemeente en bewoners).
De bevolkingscijfers
Op 1 januari 2018 heeft Vleuten-De Meern 48.309 inwoners en is daarmee zowel in oppervlakte als in inwoners de grootste wijk van Utrecht. De bevolkingsprognose geeft aan dat het aantal inwoners nog groeit tot ruim 52.000 in 2035. Bijna een derde van de inwoners zijn jonger dan achttien jaar. Nu wonen er bijna 11.000 kinderen en jongeren in de leeftijd van vier tot achttien jaar. In 2035 maakt deze groep nog ongeveer een kwart uit van het totale aantal inwoners.Een vijfde van de bewoners is ouder dan 55 jaar. De bevolkingsprognose geeft aan dat het aantal bewoners van 55+ groeit naar ongeveer een derde van het totale aantal inwoners in 2035. Ruim driekwart van de bevolking heeft een autochtone achtergrond. Van de inwoners met een migratieachtergrond vormen de groep met een Marokkaanse herkomst (4,5%) de grootste groep. Van het totale aantal huishoudens (18.279) vormen de huishoudens met kinderen (7.774) en alleenstaanden (4.573) de grootste groepen.
De wijkopgave
De wijkopgave is gemaakt met en voor de wijk. Het geeft ons richting bij beslissingen, bijvoorbeeld bij keuzes voor de inzet van tijd en geld. Maar ook voor organisaties, bewoners en ondernemers die deze wijk beter en mooier willen maken. In Vleuten-De Meern is in 2017 een omgevingsvisie gemaakt. Eigenlijk een kant-en-klare basis voor de opgave. Deze omgevingsvisie is samen met bewoners, bedrijven en (maatschappelijke) organisaties tot stand gekomen. Zo waren er enquêtes, straatinterviews en wijkgesprekken. Over wat de wijk belangrijk vindt en wat beter kan. En ook in de wijkopgave gaat het over deze thema’s:
- Versterk het groen
- Prettig met elkaar samenleven
- Wonen en werken in de wijk
- Veilig en toegankelijk verkeer.
Hieronder beschrijven we de vier thema’s en een aantal projecten die een bijdrage leveren aan het realiseren van de opgaven voor de komende jaren.
Versterk het groen
Het algemene buurtoordeel krijgt van de bewoners uit de wijk een 7,5. De staat van de openbare ruimte in Vleuten – De Meern krijgt een 6,8. Dit cijfer wordt ook gegeven voor de staat van het groenonderhoud.
Bewoners vinden een groene uitstraling in de directe omgeving belangrijk. Ze willen bijvoorbeeld picknicken in groene parken, de wijk opfleuren met zelf aangelegde bloemperken of een eigen moestuin starten. Doordat de wijk groeit, gebruiken meer bewoners het groen voor sportieve activiteiten, bewegen en recreëren. Het Máximapark is daar een goed voorbeeld van. De wijk heeft veel water. Bewoners willen dit water zien en gebruiken, bijvoorbeeld voor zwemmen en varen. Bewoners vragen ook aandacht voor de kwaliteit en het beheer van water, bijvoorbeeld door het goed opvangen van regenwater. Inwoners van Vleuten-De Meern willen het natuur- en cultuurlandschap behouden. Historische lanen met karakteristieke architectuur, oude bomen en verbindingen met het buitengebied krijgen ook in de toekomst een belangrijke plek in de wijk.
Belangrijke aandachtspunten zijn: dorpse uitstraling, Máximapark als groen hart, actief in het groen, benut het water, aandacht voor het omliggende landschap
Projecten in 2019:
- Uitvoering ambities jaarplan 2019 van de Parkorganisatie Máximapark .
- Energielandschap Rijnenburg; uitwerken scenario’s met initiatiefnemers en omwonenden en mogelijk bestemmingsplan wijzingen, fietspad Reyerscop
- Stimuleren van groene verbindingen; stimuleren van Initiatievenfondsaanvragen die het groen versterken, onderzoek mogelijkheden stadslandbouw en volkstuinen.
Prettig met elkaar samenleven
Meer dan 90% van de inwoners voelt zich verantwoordelijk voor de buurt. Een kwart van de bewoners geeft aan actief te zijn in de buurt. Ongeveer 40% is actief vrijwilliger, vooral bij sportverenigingen (18%). Toch is er een verschil in de sociale cohesie in de oude kernen en in de nieuwe buurten: zowel inwoners als professionals moeten elkaar nog beter leren kennen. Bewoners van Vleuten –De Meern waarderen de sociale cohesie met het rapportcijfer 6. 8% van de inwoners voelt zich sociaal geïsoleerd. Veel bewoners willen elkaar kennen en ontmoeten. Hiervoor wil de wijk buurt- en straatfeesten stimuleren en goede maatschappelijke voorzieningen behouden zoals sportlocaties en buurthuizen. In de wijk wonen veel jongeren. Ook neemt het aantal ouderen toe. Beide groepen krijgen meer eigen ontmoetingsplekken die makkelijk bereikbaar zijn.
Met avontuurlijke speelplekken in de wijk en gezonde schoolgebouwen, wordt de wijk nog kindvriendelijker.
Belangrijke aandachtspunten: levendige winkelcentra en meer horeca, voldoende voorzieningen en activiteiten, ontmoeting voor ouderen, ontmoetingsplekken voor jongeren, kindvriendelijke wijk.
Projecten in 2019:
- Speelruimtescan en gevolg geven aan uitkomsten: realiseren van jongerenvoorzieningen en plekken 12+
- Extra inzet activiteiten voor jongeren en jongerenwerk
- Aankleding waterfront Vleuterweide en inrichting openbare ruimte
- Gezondheidscentrum/Dorpsplein Vleuten: nieuw bestemmingsplan vaststellen en herinrichten openbare ruimte
- Programma schoner: aanpak van snoeproutes, routes tussen scholen en winkelcentra.
Wonen en werken in de wijk
Vleuten – De Meern heeft ongeveer 18.000 woningen. Ruim 40% bestaat uit eengezinswoningen. Ruim 70% van de woningen bestaat uit koopwoningen. Met de huidige ontwikkellocaties Haarrijn, Haarzicht en in het Máximapark groeit het aantal woningen in de wijk nog steeds.Op kleine schaal zijn nieuwe en betaalbare woningen nodig voor ouderen en kwetsbare groepen. Inwoners willen het dorpse karakter behouden. Wel mag er meer sfeer en levendigheid ontstaan in de wijk.Veel bewoners willen duurzaamheid en gezondheid in de wijk stimuleren. Ze gaan voor duurzame woningen, een gezonde leefomgeving en het verbeteren van de afvalscheiding.
Naast de twee bedrijventerreinen Oudenrijn en Haarrijn neemt het aantal bedrijven in de woonwijken toe. Dit zijn vooral zelfstandige ondernemers. De wijk Vleuten – De Meern grenst geheel aan de wijk Leidsche Rijn en biedt ook voorzieningen die een bijdrage leveren aan de wijkopgave van de wijk Leidsche Rijn. Andersom is het Leidsche Rijn Centrum dat in 2018 open gaat in de wijk Leidsche Rijn, voor de bewoners van Vleuten – De Meern een plek om te winkelen, recreëren en te ontmoeten. Belangrijke aandachtspunten zijn: beperkte nieuwbouw, op kleine schaal, functieverandering van gebouwen, werkgelegenheid in de wijk, energiezuinige gebouwen en maatregelen, gezonde leefomgeving.
Projecten in 2019:
- Woningbouwontwikkeling in het Hart van de Meern: woningbouwontwikkeling Castellum Novum en in het Noordwest kwadrant en het opstellen van een bestemmingsplan voor woningbouwontwikkeling in het Zuidoost kwadrant inclusief het pand van de voormalige Jumbo
- Woningbouwontwikkeling Haarzicht.
Veilig en toegankelijk verkeer
De wijk groeit nog steeds en hiermee groeit de ervaren verkeersproblematiek. 47% van de inwoners geeft aan verkeersproblemen te ervaren inclusief verkeersoverlast. Het aantal huishoudens dat een auto heeft is 91%. Hiervan bezit zelfs 40% meer dan één auto. Bewoners ervaren een hoge parkeerdruk. Uitgevoerde parkeertellingen bevestigen dit gevoel. In verschillende buurten is een hoge parkeerdruk, vooral in de nachtelijke uren als alle bewoners thuis zijn. Bewoners willen meer parkeerplaatsen in de wijk, omdat de parkeerdruk erg hoog is. Ongeveer de helft van de bewoners in Vleuten, Haarzuilens, De Meern, Veldhuizen en Vleuterweide is tevreden over het aantal parkeerplaatsen. In Veldhuizen, Vleuterweide en De Meern is ongeveer 30% ontevreden. Uitdagingen zijn nieuwe, toekomstige ontwikkelingen qua vervoer. Het bieden en stimuleren van alternatieven voor de auto is essentieel om de wijk bereikbaar te houden. Bewoners gebruiken de auto vaak: voor werk, boodschappen en het wegbrengen van kinderen..
Over de fiets- en wandelverbindingen en het openbaar vervoer (76%) zijn bewoners tevreden. Toch zijn er nog meer mogelijkheden om deze routes veiliger te maken, bijvoorbeeld voor kinderen en jongeren die naar school fietsen. Daarnaast blijven fietsroutes naar het groen en het buitengebied belangrijk.Belangrijke aandachtspunten zijn: veilig verkeer, Goede bereikbaarheid per auto, meer parkeerplaatsen, openbaar vervoer, doorfietsroutes, goede fiets- en wandelverbindingen.
Projecten in 2019:
- Aanpak parkeerproblemen in diverse buurten
- Mobility as a Service (MaaS) : het aanbod van multimodale, vraag gestuurde mobiliteitsdiensten, waarbij op maat gemaakte reismogelijkheden via een digitaal platform aan klanten worden aangeboden Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn maken deel uit van dit project.